Lokalne zasoby dziedzictwa historyczno-kulturowego
Pomniki Historii
Stargard posiada dwa wyjątkowo cenne zabytki – zespół kościoła pw. Najświętszej Marii Panny Królowej Świata oraz średniowieczne mury obronne wraz z zachowanymi basztami, bramami i bastejami.
Miasto regularnie inwestuje w te miejsca. W ostatnich kilku latach wykonano remont stulecia kolegiaty, odbudowano i wzmocniono fragmenty murów przy ul. Klasztornej, a w planach są kolejne renowacje.
Oba pomniki tworzą jednolity, zabytkowy zespół architektoniczny, należący do najwybitniejszych osiągnięć gotyckiej sztuki budowlanej Pomorza Zachodniego. Rozmach i wysoka klasa artystyczna tych obiektów oddają charakter potężnego miasta hanzeatyckiego, jakim Stargard był w okresie swojej świetności. Zastosowany tu charakterystyczny motyw tynkowanej na biało ostrołukowej blendy zwieńczonej kolistymi polami, znalazł naśladowców nie tylko na terenie Polski północnej, ale także Meklemburgii i Danii. Świadczy to o sile oddziaływania tego ośrodka w średniowieczu. Ten system umocnień należał w tamtym czasie do najnowocześniejszych, a dziś stanowi bezcenne świadectwo osiągnięć dawnej sztuki fortyfikacyjnej.
Szlak Stargardzkich Gryfików – 16 rzeźb, 16 miejsc, 16 historii
Gryf jest symbolem Pomorza – od wieków widywany w herbach, pieczęciach i znakach miast oraz krain. Na pomorskie „salony” wprowadziła je dynastia książąt – Gryfitów, która rządziła na tym terenie od XII do XVII wieku. Ten mityczny stwór stał się symbolem nadbałtyckich ziem. Po dziś dzień w herbach i logach miast, wsi, gmin i powiatów można znaleźć jego ślady. Również w herbie Stargardu pół lew pół orzeł dumnie pręży się i „pilnuje” naszego miasta.
Szlak Stargardzkich Gryfików to inicjatywa, która zdobyła serca mieszkańców. W ramach projektu powstało 16 rzeźb umieszczonych w 16 różnych miejscach, z każdą rzeźbą związana jest unikalna historia. Szlak Stargardzkich Gryfików to okazja by bawiąc się poznawać dzieje miasta.
Klasztor w Kołbaczu i jego filia w Bierzwniku
W 1280 roku cystersi z Kołbacza otrzymali zgodę na założenie filii na terenie Nowej Marchii. Trwało to 14 lat, by nowy konwent faktycznie mógł przeprowadzić się do Marienwalde (aktualnie Bierzwnik).
Klasztor otrzymał liczne dobra ziemskie, również od marchijskiej szlachty. To stworzyło podstawę pomyślnego rozwoju gospodarczego.
Mnisi okazali się konsekwentnymi w dążeniu do celu ludźmi interesu, którzy powiększali swoje dobra nieprzerwanie do drugiej połowy XIV wieku. Gospodarka koncentrowała się na rolnictwie, a w tym wypadku na uprawie zboża i hodowli bydła, jak również obróbce żelaza pochodzącego prawdopodobnie z rud darniowych w pobliżu klasztoru.
Rozkwit klasztoru przypada na czasy panowania Askańczyków. Po wymarciu dynastii na początku XIV wieku dla Bierzwnika nadeszły niespokojne czasy.
Tragiczny moment mnisi przeżyli w 1347 roku, kiedy w wyniku pożaru klasztor uległ całkowitemu zniszczeniu. Jednakże w 1402 roku, Nowa Marchia przeszła we władanie Krzyżaków. Choć stosunki cystersów z nowymi władcami układały się pomyślnie, a mnisi pełnili nawet funkcje dyplomatyczne, zbrojne konflikty Krzyżaków z sąsiednim Księstwem Pomorskim i Królestwem Polskim negatywnie wpływały na sytuację klasztoru.
Sytuacja klasztoru ustabilizowała się dopiero w drugiej połowie XV wieku po przejęciu nowej Marchii przez Hohenzollernów.
Szlak turystyczny „Stargard Klejnot Pomorza”
Stargard jest miastem idealnym dla podróżników i pasjonatów kulturowo-przyrodniczych. Znajdują się w nim najpiękniejsze i najważniejsze gotyckie budowle wzniesione z cegły. Miasto to znajduje się na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego. Stargard był niegdyś bardzo ważnym i bogatym miastem ze względu na swoje położenie. Na szlaku turystycznym „Stargard Klejnot Pomorza” jest obecnie 26 ciekawych obiektów:
• Rynek
• Stary Ratusz,
• Odwach,
• Kamienice w Rynku,
• Kolegiata N.M.P. Królowej Świata,
• Kamienice przy ulicy Bolesława Krzywoustego,
• Baszta Jeńców,
• Mury obronne,
• Wały, bastiony i fosy miejskie,
• Baszta Tkaczy,
• Basteja przy Baszcie Tkaczy,
• Brama Pyrzycka,
• Kościół świętego Ducha,
• Kamienica gotycka – Dom Rohledera,
• Baszta Morze Czerwone,
• Miejska wieża ciśnień,
• Kościół pod wezwaniem świętych Piotra i Pawła,
• Wiadukt neogotycki,
• Kościół świętego Jana Chrzciciela,
• Brama Młyńska,
• Spichlerz,
• Baszta Białogłówka,
• Brama Wałowa,
• Arsenał,
• Kamienica gotycka – Dom Protzena
• Hotel PTTK.
Iński Park Krajobrazowy
Ma powierzchnię blisko 18-tu tys. ha z jego: rezerwatami Kamienna Buczyna, Wyspa Sołtyski i Góra Głowacz, obszarem chronionego krajobrazu Miałka, zespołem przyrodniczo – krajobrazowym Ostrowie , 9. użytkami ekologicznymi i 15. pomnikami przyrody. Część Parku leży też na terenie powiatów przyległych do stargardzkiego.
Obszar Parku obejmuje: wzgórza morenowe pokryte lasem liściastym (głównie buczyną pomorską), liczne jeziora (ok. 60-ciu) stanowiące Pojezierze Ińskie oraz bagna, torfowiska i źródliska o niemal pierwotnym charakterze. Całość zwana bywa Ińskimi Bieszczadami. Wielką atrakcją tego obszaru jest liczne tu ptactwo. Z rzadkich i pięknych ptaków wymienimy orły bieliki, orliki krzykliwe, derkacze, puchacze, kanie czarne i rude oraz czarne bociany. Obfitość wyjątkowa żurawi skutkuje zaś umieszczeniem wizerunku tych ptaków w godle Parku (liczebność gniazdujących żurawi na 1000 ha –najwyższa w Polsce).
W Ińskim Parku Krajobrazowym lub w jego otulinie chcemy jeszcze zwrócić uwagę na:
– Drogę od wsi Granica do Waliszewa (kolonia Storkowo)- gmina Ińsko- nad prawdziwym urwiskiem zastaniemy widoki iście górskie;
– Pływające wyspy na jeziorze Kamienny Most , oraz park podworski we wsi;
– Lasy w okolicy wsi Bród i Wieleń ciągnące się do jeziora Woświn (wyjątkowo piękne);
– Okolice wsi Błotno i Sierakowo – lasy i jeziora (plaża).
Dodaj tu swój tekst nagłówka
-Pomiędzy Poczerninem a Sownem znajdują się wyjątkowo interesujące meandry rzeki Iny, wśród malowniczych łąk, nad doliną zwarta ściana wysokiego lasu – skraj Puszczy Goleniowskiej, nieopodal dobrze zachowany młyn wodny;
-oczka polodowcowe w okolicy Kiczarowa i Grabowa, a wokół liczne zalesione pagórki;
-Okolice wsi Lipka i Piasecznik nad pradoliną Iny. Prowadzi tam aleja lipowa (pomnik przyrody). Znajdują się liczne, pokryte pięknym lasem, pagóry ze strumieniami w głębokich jarach. Źródełka wybijające spod korzeni starych dębów, pozostałości młyna wodnego z wodospadem, park podworski, a także stadnina.
*Treści oraz zdjęcia pozyskane ze stargardzkich informacji oraz poradników turystycznych, a także ogólnodostępnych poradników historyczno-przyrodniczych.